Historia Stowarzyszenia

Wojewódzki Ośrodek Kultury i Młodzieżowe Centrum Kultury w Gdańsku przy poparciu „Głosu Wybrzeża” 2 września 1982 r. zorganizowali plener malarski dla plastyków amatorów „Grodzisko 82”. Tam powstała Grupa Twórcza Plastyków Amatorów „Grodzisko”, która otrzymała, jako siedzibę, kawiarnię „Forteczna”, gdzie skupiło się życie artystyczne plastyków. Powołano zarząd, prezesem został emerytowany pułkownik Wojska Polskiego i utalentowany plastyk Stanisław Dobrski. Działalność artystyczna nabrała tempa; organizowano szereg wystaw (pierwsza wystawa w 1983 r. „Marynistyka” z udziałem 24 członków), plenerów (m.in.: Kudowa, Lądek Zdrój, Krynica Zdrój, Jurata).

10 maja 1983r. Grupa Twórcza zarejestrowała się w Urzędzie Wojewódzkim, jako Stowarzyszenie Nieprofesjonalnych Plastyków z liczbą 83 członków. 3 marca 1988r. Stowarzyszenie otrzymało od Urzędu Miasta lokal w Wielkim Młynie, z którego korzystało do 1992 r. Tam powstały sekcje malarstwa, rzeźby, gobeliniarstwa, metaloplastyki, grafiki. Przy organizowaniu wystaw podejmowano współpracę m.in. z Klubem „Rudy Kot”, Kantorem Sztuki przy Złotej Bramie, Domem Harcerza, Domem Kultury na Zaspie, Klubem Garnizonowym w Gdańsku-Wrzeszczu, Klubem Marynarki Wojennej w Gdyni, Biurem Wystaw Artystycznych w Sopocie. Członkowie wystawiali swoje prace w Domu Rybaka we Władysławowie oraz na licznych wystawach poplenerowych w Polsce i na plastycznym rynku lokalnym.

Za kreatywność w dziedzinie kultury w roku 1986 Stowarzyszenie otrzymało Dyplom Ministerstwa Kultury i Sztuki w Warszawie.

Po reorganizacji działalności Wielkiego Młyna Urząd Miejski przydzielił nam lokal w podziemiach zabytkowej kamienicy przy ulicy Ogarnej 27/28. Lokal wymagał generalnego remontu, który został przeprowadzony własnymi środkami członków Stowarzyszenia.

10 marca 1993r. Walne Zebranie Członków podjęło uchwałę o zmianie nazwy na Stowarzyszenie Nadbałtyckie Plastyków im. Mariana Mokwy w Gdańsku. Uległ również zmianie statut. Nowy lokal, któremu nadano nazwę „Galeria za Murami” otwarto 14 kwietnia 1993r.

Rozszerzono działalność Stowarzyszenia o warsztaty plastyczne. Wykładów z malarstwa, kompozycji, rysunku, historii sztuki podjęli się gdańscy profesjonalni malarze i wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych. Byli nimi m.in.: Bogna i Włodzimierz Łajmingowie, Maria Kadzińska, Andrzej Trzaska, Beata i Mariusz Białeccy, Zbigniew Szczepanek, Stanisław Olesiejuk, Marek Model, Aleksandra Baliszewska-Walicka, Krystyna Onak, Daniel Kufel, Ryszard Kul, Anna Reinert-Faleńczyk, Andrzej Karmasz, Jacek Kornacki.

Członkowie naszego Stowarzyszenia to ludzie o różnych zawodach i w różnym wieku. Radość tworzenia, wytrwałość, praca nad sobą, rozwijanie talentu doprowadza do realizacji marzeń. Niektórzy z nich podejmują i kończą studia w Akademii Sztuk Pięknych.

W ciągu 30 lat Stowarzyszeniem kierowali kolejno: Stanisław Dobrski, Stanisław Frankowski, Wojciech Iwaniuk, Maria Świderek, Barbara Paluch, Anna Staruszkiewicz i Romana Karmasz. Dzięki ich pracy, wspólnej pasji oraz wsparciu ze strony władz Miasta Gdańska Stowarzyszenie działa do dnia dzisiejszego.

O patronie

Marian Mokwa (ur. 9 kwietnia 1889 w Malarach, zm. 15 czerwca 1987 w Sopocie) - malarz, podróżnik i działacz społeczny.

Życiorys

Marian Mokwa urodził się w Malarach, miejscowości leżącej obecnie w granicach Borska (gmina Karsin, pow. kościerski) w zamożnej rodzinie chłopskiej, jako syn Franciszka i Pauliny z Kuczkowskich. Miał 3 braci i 2 siostry. Kształcił się w Collegium Marianum w Pelplinie (1901-1903) i gimnazjum starogardzkim (1903-1906). Podczas nauki w Starogardzie działał w tajnej organizacji filomackiej. W roku 1906 wstąpił na Akademię Sztuk Pięknych w Norymberdze, następnie po jednym semestrze przeniósł się do akademii monachijskiej, a po roku do Berlina, gdzie w latach 1908-1909 uczęszczał do pracowni W. Schtivera i A. Vogla. W tym okresie malował głównie akwarele. Jest patronem XIX Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku. W roku 1979 został Honorowym Obywatelem Sopotu.

Twórczość

Marian Mokwa należy do najpopularniejszych artystów na Wybrzeżu. Tworzył przez ponad 80 lat, malując w tym czasie ok. 9 tysięcy obrazów olejnych i akwareli oraz tysiące rysunków. Jego nazwisko kojarzy się nieodzownie z marynistyką, choć w jego dorobku znalazły się pejzaże orientalne, kaszubskie i tatrzańskie, weduty (widoki), kwiaty, portrety i batalistyka. Inicjator powstania narodowej Galerii Morskiej w Gdyni. Swoją ideę zrealizował w 1934 r. budując wspaniały dla niej gmach przy ul. 3 Maja 28. Tu znalazło się miejsce dla kilkudziesięciu obrazów polskich marynistów, w tym dla dorobku Mariana Mokwy (m.in. 44 płótna w cyklu historycznym "Apoteoza Polski Morskiej"). W intencji twórcy galeria miała się stać centrum sztuki: salą koncertową, teatralną, a także kinową. Taką rolę w istocie pełniła przez pięć lat, promieniując sławą na cały kraj. Niemcy w 1939 r. spalili wszystkie obrazy wiszące w galerii... Po wojnie, komunistyczne władze uznały Mariana Mokwę za kapitalistę i odebrały mu galerię, którą zdążył wyremontować i przygotować do nowych wystaw. Budynek przeszedł na własność państwa.

Od 1918 r., nie licząc okresu II wojny światowej, był mieszkańcem Sopotu.